ETR
04 maja 2020 Od Wieniawskiego do Krzesanego – kolejny koncert internetowy

W najbliższy piątek, 8 maja, o g. 19 podczas kolejnego KONCERTU INTERNETOWEGO będą mieli Państwo okazję usłyszeć II Koncert skrzypcowy d-moll op. 22 Henryka Wieniawskiego w wykonaniu Bomsori Kim i Orkiestry Filharmonii Poznańskiej oraz Krzesanego Wojciecha Kilara w interpretacji Poznańskich Filharmoników.  Dyrygował maestro Marek Pijarowski. Koncert odbył się w berlińskim Konzerthausie, 23 października 2018 roku, a transmitowała go między innymi ogólnoniemiecka stacja radiowa Deutschlandfunk Kultur.

Zachęcamy do lektury omówienia programu koncertu.

Henryk Wieniawski – II Koncert skrzypcowy d-moll op. 22

Henryk Wieniawski (1835-1880), skrzypek pochodzący z Lublina, wykształcony w Paryżu, rozpoczął błyskotliwą karierę wirtuoza mając 11 lat. Entuzjastycznie przyjmowany w całej Europie i Ameryce, uważany był za jednego z największych wykonawców i podziwiany za doskonałą technicznie grę, pełną uczucia i temperamentu. Wieniawski, jak inni wirtuozi tamtej epoki wykonujący własne popisowe kompozycje, pisał też dla siebie. O ile jednak często dzieła wirtuozów popadały z czasem w niepamięć, jego twórczość przetrwała do naszych dni i wciąż jest w repertuarze skrzypków na całym świecie. 

Spośród dwóch koncertów skrzypcowych Wieniawskiego – należących do najlepszych jego utworów – częściej wykonywany jest II Koncert skrzypcowy d-moll op. 22, uważany za dzieło bardziej dojrzałe i indywidualne. Inne słynne utwory tego kompozytora to: Legenda, Scherzo-tarantella, Kujawiak, polonezy D-dur i A-dur, mazurki Obertas i Dudziarz, czy Etiudy-kaprysy, będące odpowiednikiem słynnych Kaprysów Niccolo Paganiniego. Dzieła Wieniawskiego wydawane były w prawie 80 oficynach Europy i Stanów Zjednoczonych, a liczba wydań sięga 600!

Wojciech Kilar – Krzesany

Krzesany Wojciecha Kilara (1932-2013) jest porywającym publiczność na wszystkich kontynentach przebojem. Samo słowo „krzesany”, oznacza charakterystyczną dla tańców podhalańskich grupę kroków tanecznych, w tym uderzanie piętą o piętę podczas wyskoku. Utwór powstał w 1974 roku i był wyraźnym przełomem w twórczości Wojciecha Kilara, którego wcześniejsze kompozycje bliższe były postawie awangardowej – sonoryzmowi. A że Wojciecha Kilara inspirował cały wachlarz cech muzyki ludowej Podhala po Krzesanym powstały inne inspirowane tym regionem utwory – Kościelec 1909, Siwa mgła, Orawa.

Sam kompozytor o tym dziele mówił: Krzesany ma tę zaletę, że broni się przed złymi wykonywaniami. Nie mogą mu one wiele zaszkodzić, bo posiada coś w rodzaju wieloobwodowego systemu zabezpieczeń w samochodach czy samolotach: jeden efekt zawiedzie, to mamy zaraz następny, itd. Na szczęście jednak utwór ten – wymagający bardzo dużej obsady – wykonują znakomite orkiestry… 

Justyna Kroschel

(fragment programu koncertu w Konzerthaus Berlin, 23.10.2018)