ETR
12 maja 2020 Chopinowski wieczór

W najbliższy piątek, 15 maja o godz. 19 zapraszamy na kolejny Koncert internetowy Filharmonii Poznańskiej. Tym razem będzie to chopinowski wieczór w wykonaniu Aimi Kobayashi (fortepian) oraz Orkiestry Filharmonii Poznańskiej pod batutą Marka Pijarowskiego. Koncert, który otwierał organizowany przez Filharmonię Poznańską Festiwal „Chopin nasz współczesny 2010. W 200. rocznicę urodzin” odbył się 21 lutego 2010, w Auli AUM. Wydarzenie to zarejestrowane zostało na DVD i CD.

WYKONAWCY:
Aimi KOBAYASHI – fortepian
Marek PIJAROWSKI – dyrygent
Orkiestra Filharmonii Poznańskiej

PROGRAM:

Fryderyk Chopin (1810-1849)

  • Koncert fortepianowy f-moll op. 21
    Maestoso
    Larghetto
    Allegro vivace
  • Mazurek cis-moll op. 63, nr 3
  • Walc e-moll [op. posth.]
  • Nokturn cis-moll op. 27, nr 1

Gdy 10 lat temu dała koncert z Orkiestrą Filharmonii Poznańskiej pod batutą Marka Pijarowskiego, miała zaledwie 15 lat. I na świecie była już znana jako cudowne dziecko pianistyki. Bo Aimi Kobayashi naukę gry na fortepianie zaczęła w wieku lat 3, a w wieku 7 lat po raz pierwszy zagrała z orkiestrą. Dwa lata później zaczęła robić międzynarodową karierę. Potem przyszły nagrody w międzynarodowych konkursach, występy w znanych salach koncertowych świata i ciągłe kształcenie. Japońska pianistka studiuje obecnie u Meng-Chieh Liu w Curtis Institute of Music w Filadelfii.

***
Koncert fortepianowy f-moll op. 21 to dzieło bardzo emocjonalne, zrodzone w wyobraźni dziewiętnastoletniego młodzieńca, którego sercem, w roku 1829, niepodzielnie władała młoda adeptka śpiewu Konstancja Gładkowska. Bo ja już – może na szczęście – mam mój ideał, któremu wiernie, nie mówiąc z nim, już pół roku służę, który mi się śni, na którego pamiątkę stanęło adagio do mojego Koncertu… – pisał Chopin w liście do przyjaciela, Tytusa Woyciechowskiego, 3 października 1829 roku.
Trudno nie zgodzić się zatem z Jarosławem Iwaszkiewiczem, który pierwszą frazę partii fortepianu w drugiej części Koncertu f-moll, określił otwarciem bramy do jakiegoś przybytku miłości i spokoju. Młody kompozytor zaprasza słuchacza do wnętrza swej duszy, czego nie czynił tak otwarcie wcześniej… A jednak, gdy Koncert f-moll ukazał się drukiem poświęcony został nie pannie Gładkowskiej, lecz Delfinie Potockiej, muzie polskiego romantyzmu, uczennicy Chopina, a później jego długoletniej przyjaciółce.
Koncert fortepianowy f-moll, znacznie krótszy od powstałego kilka miesięcy później Koncertu e-moll, jest bardziej liryczny, rysowany delikatnymi, pastelowymi barwami. Szczególnie słynna jest część druga, Larghetto, którą Chopin pisał pod natchnieniem pierwszej miłości.
Utwór powstał pomiędzy jesienią 1829 a lutym 1830 roku. Jego publiczne prawykonane odbyło się 17 marca 1830 roku w Teatrze Narodowym w Warszawie, a orkiestrą dyrygował Karol Kurpiński.

Mazurki Chopin tworzył nieprzerwanie od 1825 roku aż do śmierci. Wywodzące się od gatunku na wpół użytkowego, przeznaczonego do tańca, stały się formą refleksyjnej liryki i bardzo osobistej wypowiedzi kompozytora. Oparte na tradycji muzyki ludowej, zwłaszcza trzech tańców – mazura, kujawiaka i oberka – były wyrazem tęsknoty Chopina za krajem rodzinnym.
Motywy kujawiaka i mazura słychać w Mazurku cis-moll op. 63, ostatnim z trzech mazurków z tego opusu. Utrzymany w nastroju melancholijnym i cechujący się kujawiakową melodyjnością, rozpoczyna temat pełen wdzięku, rozkołysany i urokliwy, który wznosi się i opada. W pewnym jednak momencie dopełniony zostaje skocznym i mocnym motywem mazura. Trzy mazurki z opusu 63 powstały w 1846 roku i dedykowane były hrabinie Laurze Czosnowskiej.

Wirtuozowski i efektowny Walc e-moll skomponowany został w okresie młodzieńczym, prawdopodobnie około 1830 roku, czyli krótko przed wyjazdem Chopina z Polski. Po raz pierwszy opublikowano go jednak dopiero po śmierci kompozytora, w 1868 roku.
Chopin napisał około 25 walców, z których zachowało się 18. Spośród nich przeznaczył do publikacji i nadał liczbę opusową ośmiu utworom. Walc e-moll zaliczyć można do „prywatnego” nurtu twórczości kompozytora, czyli utworów nie przewidzianych do publikacji. Niektóre z walców, Chopin traktował bowiem jako kompozytorskie „podarunki”, wpisując je do sztambuchów na pamiątkę. Nie zamierzał także wydać drukiem szeregu młodzieńczych walców z okresu warszawskiego.

Nokturn cis-moll op. 27 skomponowany został jako odmiana nokturnu o charakterze dumy. Trzyczęściowy utwór o charakterystycznym, rozległym akompaniamencie i elegijnym temacie głównym w części pierwszej, doczekał się licznych interpretacji i opisów. Jarosław Iwaszkiewicz usłyszał w nim nocne dumanie o wierności czy miłości – połączone z nocnym rozmyślaniem o ojczyźnie. Ale pewnie po raz pierwszy pisano o parze nokturnów z opusu 27 (cis-moll i Des-dur) zaledwie dwa miesiące po ich wydaniu w maju 1836 roku w Lipsku – 20 lipca tegoż roku w Allgemeine Musikalische Zeitung tak je podsumowano: Jest to marzenie senne, które wchodzi w taniec z tęsknotą; wybiera smutek, gdyż radości, którą kocha, nie może odnaleźć.