Orkiestra Filharmonii Narodowej
Orkiestra Filharmonii Narodowej
Pierwszy koncert Filharmonii Warszawskiej odbył się 5 listopada 1901 roku, w nowo wybudowanym gmachu. Orkiestrą dyrygował współzałożyciel Filharmonii, jej pierwszy dyrektor muzyczny i dyrygent Emil Młynarski, a jako solista wystąpił – będący wówczas u szczytu światowej kariery – Ignacy Jan Paderewski, który wykonał swój Koncert fortepianowy a-moll oraz utwory solowe Fryderyka Chopina. Program koncertu zawierał ponadto dzieła Stanisława Moniuszki, Władysława Żeleńskiego i Zygmunta Stojowskiego.
Filharmonia Warszawska szybko osiągnęła wysoki poziom, przyciągając wybitnych artystów z całego świata. Już przed I wojną światową i w okresie międzywojennym stała się głównym ośrodkiem życia muzycznego w Polsce oraz jedną z najbardziej liczących się instytucji muzycznych w Europie. Wystąpili tutaj niemal wszyscy słynni dyrygenci i soliści tamtych czasów, m.in. Claudio Arrau, Edvard Grieg, Arthur Honegger, Vladimir Horowitz, Bronisław Huberman, Wilhelm Kempff, Otto Klemperer, Siergiej Prokofiew, Siergiej Rachmaninow, Maurice Ravel, Artur Rodziński, Artur Rubinstein, Pablo Sarasate, Richard Strauss.
W pierwszych latach po II wojnie światowej Filharmonią Warszawską kierowali między innymi: Olgierd Straszyński i Andrzej Panufnik, a w styczniu 1950 roku jej dyrektorem i głównym dyrygentem został Witold Rowicki, który podjął się dzieła zorganizowania nowego zespołu.
Nowy gmach Filharmonii, wzniesiony w miejscu jej wcześniejszej siedziby zniszczonej w czasie wojny, otwarto 21 lutego 1955 roku. Wtedy też Filharmonia Warszawska otrzymała miano Filharmonii Narodowej.
Od tamtego czasu Orkiestrą Filharmonii Narodowej kierowali m.in.: Bohdan Wodiczko, Witold Rowicki Kazimierz Kord, z którymi współpracowali m.in. Arnold Rezler, Stanisław Skrowaczewski, Stanisław Wisłocki i Andrzej Markowski.
Od 2002 do 2013 roku funkcje dyrektora naczelnego i artystycznego Filharmonii Narodowej pełnił Antoni Wit. Pod jego batutą zespoły Filharmonii Narodowej nagrały ponad 50 płyt, w tym prawie 40 dla Naxos. Płyty otrzymały wiele nagród z prestiżową Grammy 2012 na czele, a ich repertuar zawiera głównie dzieła polskich kompozytorów (Mieczysław Karłowicz, Karol Szymanowski, Witold Lutosławski, Krzysztof Penderecki, Henryk Mikołaj Górecki, Wojciech Kilar). Swoją kadencję Antoni Wit zakończył występem z Orkiestrą Filharmonii Narodowej (po raz pierwszy w jej historii) na festiwalu BBC Proms w Londynie, w sierpniu 2013 roku.
Od sezonu 2013/2014 stanowisko dyrektora artystycznego objął Jacek Kaspszyk. Już 1 września 2013 roku poprowadził zespoły Filharmonii Narodowej na finałowym koncercie Festiwalu Chopin i jego Europa, a 22 września dyrygował historycznym koncertem w ramach Warszawskiej Jesieni, z udziałem Krystiana Zimermana. Koncert stał się jedną z kulminacji Roku Lutosławskiego (program: Koncert fortepianowy i III Symfonia Lutosławskiego). Poprowadził również trzy pierwsze w historii Filharmonii koncerty transmitowane przez Internet.
Orkiestra Filharmonii Narodowej odbyła prawie 140 tournées na pięciu kontynentach. Występowała we wszystkich najważniejszych salach koncertowych świata, uczestniczyła również w wielu prestiżowych międzynarodowych festiwalach, m.in. w Wiedniu, Berlinie, Pradze, Bergen, Lucernie, Montreux, Moskwie, Brukseli, Florencji, Bordeaux, Atenach, Nantes, Bilbao, Lizbonie i Tokio. Regularnie bierze udział w Międzynarodowych Konkursach Pianistycznych im. Fryderyka Chopina, w Festiwalach Muzyki Współczesnej Warszawska Jesień, Międzynarodowym Festiwalu Chopin i jego Europa czy Wielkanocnym Festiwalu Ludwiga van Beethovena. Nagrywa dla Polskiego Radia i Telewizji, polskich i zagranicznych firm płytowych oraz na potrzeby filmu.
W Filharmonii Narodowej występowali znakomici artyści z całego świata. Obok najwybitniejszych artystów polskich na jej estradzie pojawili się m.in. Hermann Abendroth, Martha Argerich, Vladimir Ashkenazy, Kathleen Battle, Joshua Bell, Teresa Berganza, Gary Bertini, Herbert Blomstedt, Ian Bostridge, Alfred Brendel, Giuliano Carmignola, Aram Chaczaturian, Charles Dutoit, Philippe Entremont, Vladimir Fedoseyev, Rafael Frühbeck de Burgos, Hélene Grimaud, Philippe Herreweghe, Robert Holl, Marek Janowski, Sumi Jo, Nigel Kennedy, Evgeny Kissin, Magdalena Kožená, Gidon Kremer, Lang Lang, Felicity Lott, Radu Lupu, Lorin Maazel, Mischa Maisky, Igor Markevitch, Kurt Masur, Yehudi Menuhin, Arturo Benedetti Michelangeli, Midori, Marc Minkowski, Shlomo Mintz, Anne-Sophie Mutter, Kent Nagano, Dawid i Igor Ojstrachowie, Murray Perahia, Maurizio Pollini, Simon Rattle, Światosław Richter, Helmuth Rilling, Mścisław Rostropowicz, Gienadij Rożdiestwieński, Artur Rubinstein, Jordi Savall, András Schiff, Isaac Stern, Leopold Stokowski, Igor Strawiński, Henryk Szeryng, Arcadi Volodos.